סְּפָרִים
ታሪኩን ተከትለው የሚመጡ ቤተሰባዊ ተግባራት፡-
ለቤተሰባዊ ንባብ የሚሆኑ ጠቃሚ ምክሮች
ካነበቡ በኋላ ስለ መጽሐፉ ጀግኖች ስሜትና በታሪኩ ውስጥ ከተነሱ ሁኔታዎች ጋር ስላላቸው ግንኙነት በመነጋገር ከእነርሱ ተነሳሽነትን እንዲያገኙ ማድረግ ይኖርብዎታል። ሴትና ወንድ ልጆች በታሪኩ ውስጥ ያሉ ገፀ-ባህሪያትን ሲለዩ ለተለያዩ አመለካከቶች ይጋለጣሉ፤ ከራሳቸው ሕይወት የሚያውቋቸውን ስሜቶችና ባህሪያትም ይማራሉ።
ቀጣዩ ተረኛ
መጀመርያ እንዲገባ የሚለው ሃሳብ መልካም ነበር
ታሪኩን በመከተል መወያየት፣ ማጋራትና መጠየቅ ይችላሉ፦ ወረፋ ሲጠብቁ ምን ይሰማዎታል? የእኛ ተራ ከሌሎች የበለጠ አጣዳፊ እንደሆነ ተሰምቶን ያውቃል? አንድ ቡችላ እርሱን ግምት ውስጥ ያስገቡት መሆኑን በምን የሚያውቅ ይመስልዎታል? ኮፊፍና ሌሎች የሚጠባበቁ ሰዎች ተራቸውን ከለቀቁ በኋላ ምን ተሰማቸው? እርስዎን ግምት ውስጥ ስላስገቡ ሰዎች ወይም እርስዎ ሌሎችን ግምት ውስጥ ያስገቡበት ሁኔታ አብረው ለማስታወስ ይሞክሩ።
ቀጣዩ ተረኛ
ተረኛው ማን ነው?
ኮፊፍ፣ ቀጭኔ፣ ዝሆንና አዞ የተራውን ቅደም ተከተል የሚወስን መርህ ለማግኘት ይሞክራሉ። በእነርሱ ተነሳሽነት እያንዳንዱን ጊዜ በተለየ ቅደም ተከተል የሚያስተዳድሩበት ከሁሉም የቤተሰብ አባላት ጋር በመሆን አዝናኝ ጨዋታ መጫወት ይችላሉ። ለምሳሌ፦ በእድሜ ከወጣት እስከ ሽማግሌ ወይም በሸሚዝ ቀለም ከደማቅ እስከ ፈዛዛ ምናልባትም ምን ያህል አይስ ክሬምን እንደሚወዱ ቅደም ተከተልን መስጠት ይችላሉ። የተለያዩ አዝናኝ ባህሪያትን በአንድ ላይ ማምጣትና ማረጋገጥ ይቻላል- አሁን ላይ ማን ነው ቀጣዩ?
ቀጣዩ ተረኛ
ጠብቆ መዝናናት
ኮፊፍ የጥበቃ ጊዜውን ያሳለፈው እንዴት ነው? አብረውት ከሚጠባበቁት ጋር ተነጋግሮ ለወረፋው ቅደም ተከተል ሀሳብ በማቅረብ አዳዲስ ጓደኞችን አፍርቷል። እርስዎም አንድ ላይ ሆነው አንድ ነገር ሲጠብቁ ጊዜዎን እንዲያሳልፉ የሚያግዙ ሀሳቦችን ማምጣት ይችላሉ። በተጠባባቂ ላይ እያሉ ሊዘፍኑት የሚችሉትን አዝናኝ ዘፈን፣ የጣት እንቅስቃሴ ጨዋታና ጊዜውን እንዲያሳልፉ የሚረዳዎትን ሃሳብ መስራት ይችላሉ – መጽሐፍ፣ የስዕል ደብተር፣ እንቆቅልሽ፣ የመከላክል ኳስ። ወይም ወደ አእምሮዎ የሚመጣ ሌላ ማንኛውም አዝናኝ ሀሳብ።
ቀጣዩ ተረኛ
QR ኮድ
እንዴት ኮፊፍ እንደሚሰማ ማዎቅ ይፈልጋሉ? ዶ/ር ጽቢያ እንዴት እንደምትሰማስ? ኮዱን ስካን ያድርጉና ታሪኩን ያድምጡ።
ቀጣዩ ተረኛ
ለቤተሰባዊ ንባብ የሚሆን ጠቃሚ ምክር
ስዕሎቹ የመጽሐፉ ዋና አካል ሲሆኑ በታሪኩ ውስጥ ሁልጊዜ ያልተጻፉ ዝርዝሮችን ያሟላሉ። ለምሳሌ፦ ቴይለር የሚገነባባቸው በስዕሉ ላይ ብቻ የሚታዩት ብሎኮች። በስዕሎቹ ውስጥ ምን ሌሎች ዝርዝሮችን አግኝተዋል? አንዳንድ ጊዜ በውስጡ ባሉት ስዕሎች አንድን ታሪክ “እንደገና” ለማንበብ መሞከር አለብዎት። ሌላም ምን ሊያገኙ እንደሚችሉ ያረጋግጡ።
ጥንቸሉ አዳምጧል
ነገሮች አልሳካ ሲሉ ላይ መወያየት
በማዳመጥ መልመጃዎች በመታገዝ የስሜት ህዋሳትን ንቁ በማድረግ አዳዲስ ነገሮችን ማስተዋል ይችላሉ፦ ከተቀመጡ በኋላ ጀርባ ለጀርባ ከዚያም ፊት ለፊት ለመነጋገር ይሞክሩና በእያንዳንዱ ጊዜ ምን እንደተሰማዎት ለማየት ይሞክሩ። ሌላ መልመጃ፦ ዓይኖችዎን ለአንድ ደቂቃ ይጨፍኑ። በፍፁም ፀጥታ በዙሪያዎ ያሉትን ድምፆች ለማዳመጥ ብቻ ይሞክሩ። በጊዜው መጨረሻ የሰሙትን ይናገሩ።
ጥንቸሉ አዳምጧል
እንሳሳትና ማስመሰሎች
ሰጎን ጭንቅላቷን አሸዋ ውስጥ ስትቀብር ምን ትመስላለች? ዝሆኑ ሲያስታውስ በኩምቢው ምን ያደርጋል? ድብስ ምን ያህል ይናደዳል? በእንቅስቃሴው፣ በድምጹና በሚሰጠው መፍትሔ መሰረት በመፅሃፉ ውስጥ ያሉትን እያንዳንዱን እንስሳት ለማስመሰል ይሞክሩ።
ጥንቸሉ አዳምጧል
ለቤተሰባዊ ንባብ የሚሆን ምክር
ይህ የጓደኛን ውስብስብ አካላዊ ወይም ስሜታዊ ሁኔታ በጥንቃቄ የሚዳስስ ልዩ መጽሐፍ ነው። ንባቡንና ጭውውቱን ከታሪኩ ልዩ ይዘትና ከልጅዎ ልዩ ዓለም ጋር ለማስማማት እርስዎ ወላጆች መጽሐፉን ከጋራ ንባብ በፊት እንዲያነቡ እንመክርዎታለን።
በፀጉሩ ውስጥ አበቦች ያሉት ልጅ
“መንገድም አገኘሁ”
የዳዊት ጓደኛ በባህሪው ላይ የሆነ ነገር ሲቀየር ወዲያውኑ ያስተውላል። መወያየትና ማጋራት ይችላሉ፦ ለእርስዎ ቅርብና ውድ የሆነ ሰው ከተለመደው የተለየ ባህሪ እንዳለው አስተውለው ያውቃሉ? ምን አደረጋችሁ? የዳዊት ጓደኛ ስላደረገው ነገር ምን ታስባላችሁ?
በፀጉሩ ውስጥ አበቦች ያሉት ልጅ
የወረቀት አበቦች መልካም ቃልና ልምድ
የቤተሰቡን አባላት የሚያስደስት በመፅሃፍ ተመስጦ ያማረ የአበባ እቅፍ ልጆቻችሁን ጋብዟቸው። ልጆቹ የወረቀት አበቦችን እንዲቆርጡና እንዲያስጌጡ ያቅርቡና በእያንዳንዳቸው ላይ ስለ አንድ የቤተሰብ አባል ጥሩ ቃል ይጻፉ።
በፀጉሩ ውስጥ አበቦች ያሉት ልጅ
የ”ሲያስፈልግ” ሣጥን
በአስቸጋሪ ጊዜ ምን ሊያጽናናዎና ሊያስደስትዎ ይችላል? ጥሩ ቃል? አስደሳች መጽሐፍ? ወይም ምናልባት አሻንጉሊት? በፍላጎት ጊዜ የሃሳቦች ገንዳ ያለው ሳጥን ማዘጋጀት ይችላሉ። ደስታን የሚፈጥሩ እቃዎች፣ አበረታች መልእክቶችና ደጋግ ቃላት
በፀጉሩ ውስጥ አበቦች ያሉት ልጅ
የእቅፍ ደብዳቤ
ልጅዎ ውስብስብ የሆነ አካላዊ ወይም ስሜታዊ ሁኔታን የሚይዝለት ጓደኛ ወይም የቤተሰብ አባል አለው? የማበረታቻና የማጠናከሪያ ደብዳቤ እንዲጽፍ ሊጠቁሙት ይችላሉ? እንደዚህ ያሉ አበረታች ቃላትን ይጠቀሙ፦ እኔ ለአንተ ነኝ፣ ጠንካራ ነህ፣ ጓደኛሞች ነንና እንወድሃለን። ደስታ የተጎናጸፈን ስዕል ይጨምሩበት።
በፀጉሩ ውስጥ አበቦች ያሉት ልጅ
טיפ לקריאה משפחתית:
לאחר הקריאה כדאי לחזור אל הסיפור ולהקדיש זמן להתבוננות באיורים. להבחין בפרטים קטנים שלא קשורים ישירות לטקסט ולשתף זה את זה בתגליות שלנו.
አዞ ወደ ባቡሩ ገባ
מתחשבים אחד בשני
גם בבית כולם צריכים להסתדר יחד באותו ה”קרון”. תוכלו לשוחח עם הילדים ולחשוב: באֵילו מצבים בבית אנחנו צריכים להתחשב אחד בשני? למה חשוב שנִפנה ונדבר על מה שלא נעים או לא מתחשב בעינינו? כיצד כדאי לעשות זאת?
አዞ ወደ ባቡሩ ገባ
משחק תפקידים
תוכלו להמחיז את הסיפור – שְבוּ יחד ב”רכבת” – ההורה יהיה התנין המתפרש על כל הקרון, והילד או הילדה יהיו האפרוח. כיצד תבקשו מהתנין מקום? האם בסוף תשתוללו ותשתעשעו כמו חברים? עכשיו ניתן להחליף תפקידים.
አዞ ወደ ባቡሩ ገባ
חיות ותכונות
הצב איטי, הינשופה נבונה והארנב מהיר. תוכלו לחזור אל הסיפור ולבדוק – אֵילו חיות נוספות מופיעות בו? אֵילו תכונות ומאפיינים מיוחדים יש להן? האם גם במציאות הן בעלות אותן תכונות?
አዞ ወደ ባቡሩ ገባ
አዞ ወደ ባቡሩ ገባ
ለቤተሰባዊ ንባብ የሚሆን ጠቃሚ ምክር የዓረፍተ ነገር ድግግሞሽ
ብዙዎቹ የህፃናት መፃህፍት ታዳጊዎቹ ታሪኩን እንዲከታተሉና በንባብ እንዲቀላቀሉ የሚረዳ ተደጋጋሚ ዓረፍተ ነገር አላቸው። በልዩ ድምጽ በመታገዝ፣ የሰውነት እንቅስቃሴ ወይም የንባብ ፍጥነትን በመቀየር በማንበብ ጊዜ የተደጋገመው ዓረፍተ ነገር አጽንዖት ሊሰጠው ይችላል። ለምሳሌ፡- “ከእኛ ጋር ና” ሲል የሚጋብዝ የእጅ ምልክት ማከል ወይም የዓረፍተ ነገሩን መጨረሻ ማራዘም ይችላሉ፦ “እኛም ዘንድ ቦ-ታ አለን”።
አንዲት ልጅና አንድ ዣንጥላ
ጓደኞችን ማስተናገድ
በመጽሐፉ ውስጥ ያለችው ልጅ ልጆቹን ወደ ዣንጥላ እንዲመጡና ከእርሷ ዘንድ “እንዲስተናገዱ” ትጋብዛለች። ልጆቹን በቤታቸው ማስተናገድ እንደሚፈልጉና ማንን ማስተናገድ እንደሚፈልጉ መጠየቅ ይችላሉ።
ታዳጊዎች እቤት ውስጥ ሲያስተናግዱ አንዳንድ ጊዜ ጨዋታቸውን ማካፈል ይከብዳቸዋል። በዚህ ላይ ተወያይተው በመጽሐፉ ውስጥ እንዳለው ዣንጥላ ልጅቷ ወደ መጽሐፉ እንዲገቡ ስትጋብዝ የልጅቷ ሆኖ እንደሚቀረው ሁሉ የግል ንብረታቸውም የእነርሱ እንደሆነ ማስረዳት ይችላሉ።
አንዲት ልጅና አንድ ዣንጥላ
የQR ኮድ
ከ”ደስ የሚል ቢራቢሮ” ፕሮግራም ላይ ዘፈኑን በካን ሒኖኺት ማዳመጥ ይችላሉ። ዘፈኑን በድምጽና በእንቅስቃሴ መቀላቀል ይችላሉ። ግጥምና ዜማ፦ ዳቲያ ቤን ዶር ኦፕሬተር፦ አስቴር ራዳ፣ ኡሪ ባናይ፣ ሜታል ራዝ፣ አሚ ዌይንበርግ።”
አንዲት ልጅና አንድ ዣንጥላ
ቤተሰብና ዣንጥላ
በአንድ ዣንጥላ ስር ስንት የቤተሰብ አባላት ሊገቡ ይችላሉ? በብርድ ልብስስ ስር ምን ያህል? በመመገቢያ ጠረጴዛው ስርስ? በመፅሃፉ ተነሳሽነት በተለያዩ ቦታዎች ላይ በደስታና በሳቅ እንዴት ሁላችሁ በጋራ መሰባሰብ እንደሚችሉ ማረጋገጥ ይችላሉ።
አንዲት ልጅና አንድ ዣንጥላ
የዝናብ ላይ የእግር ጉዞ
ዝናባማ በሆነ ቀን ራስዎን በቦት ጫማዎች፣ ኮትና ዣንጥላ ያስታጥቁና በዝናብ ውስጥ ለመራመድ ይውጡ! ወደ ኩሬዎቹ ውስጥ ገብተህ በዝናብ ጊዜ በአካባቢው የሚለዋወጡትን ልዩ ነገሮች መመልከት ትችላለህ – ምን ያህል ሰዎች ውጪ አሉ? ሰማዩ ምን ይመስላል? ዝናቡ መሬት ወይም ንጣፍ ጋር ሲገናኝ ምን ይሆናል? በአየር ውስጥ ምን ሽታ አለ?
አንዲት ልጅና አንድ ዣንጥላ
አንዲት ልጅና አንድ ዣንጥላ
ለቤተሰባዊ ንባብ የሚሆን ጠቃሚ ምክር - ከመጽሃፉ ወደ ሕይዎት
መጽሃፍት ፈታኝ ሁኔታዎችን ለመቋቋም ይረዳሉ። ታዳጊዎች በመጽሃፍቱ ውስጥ ካሉ ገፀ-ባህሪያት ጋር ይተዋወቃሉ። በውጤቱም በመጽሃፍቱ ውስጥ እንዲሁም በሕይወታቸው ውስጥ ስላሉት ስሜቶች፣ ባህሪዎችና ተግዳሮቶች ይማራሉ። በመጽሐፉ ውስጥ ከቀረቡት ጋር በሚመሳሰሉ ሁኔታዎች ውስጥ ታዳጊዎችን የመጽሐፉን ጀግኖች ለማስታወስና መነሳሻን እንዲስሉ በተመሳሳይ መንገድ እንዲሠሩ ሀሳብ መስጠት ትችላላችሁ – “ምናልባት አግዳሚ ወንበር ላይ ትንሽ ልንንቀሳቀስና ከመጽሐፉ ውስጥ እንዳሉት ድቦች ለጓደኛ ቦታ እንሰጥ ይሆናል።”
ድቦች በመቀመጫዎች ላይ
ታሪኩ ላይ ምን እየሆነ ነው?
በመጽሐፉ ውስጥ ስላለው ክስተት ከታዳጊዎች ጋር መነጋገር ትችላላችሁ – ድቦች ምን ችግር አጋጥሟቸዋል? ለምን ድቡ የሚቀመጥበት ቦታ አልነበረውም? ሌሎቹ ድቦች ምን አደረጉ? እንዲሁም ከታሪኩ የሚነሱትን ስሜቶች መጥቀስ ትችላላችሁ -ቴዲ ድብ ቦታ በሌለው ጊዜ ምን ተሰማው? ተደስቶ፣ አዝኖ ወይም ምናልባት ተገርሞ ወይስ ግራ ተጋብቶ ነበር?
ድቦች በመቀመጫዎች ላይ
QR ኮድ - በድቦች ጨዋታ
ታሪኩን ማቅረብ ትፈልጋላችሁ? – ኮዱን ስካን በማድረግ የድብ ገጸ ባህሪዎችን ማተም፣ ቀለም መቀባትና አንድ ላይ ማሳየት ትችላላችሁ!
ድቦች በመቀመጫዎች ላይ
በምስሎች ማንበብ
“በምስሎቹ አማካኝነት መማር፣ መጫወትና መደሰት ትችላላችሁ። በእያንዳንዱ ጊዜ በምስሎቹ ውስጥ የተለያዩ ዝርዝሮችን መፈለግ ትችላላችሁ – ሮዝ ቴዲ ድብ የት አለ? ባለነጠብጣቡ ድብ የት አለ? ትልቁ ድብና ትንሽ ድብ የት አሉ?
ሚናዎችን በመቀያየር ታዳጊዎቹ በምስሉ ላይ እቃዎችን እንድትፈልጉ እንዲጋብዙ ማድረግ ትችላላችሁ።
“
ድቦች በመቀመጫዎች ላይ
ድቦች በመቀመጫዎች ላይ
እንደ ድብ
መጽሐፉን በማገላበጥ ልክ በምስሉ ላይ እንዳለው በእያንዳንዱ ጊዜ በተለያየ ገጽ ላይ በማቆም ድቦችን መመልከትና እንቅስቃሴያቸውን፣ የተቀመጡበትን መንገድ ብሎም የፊት ገጽታን ለመምሰል መሞከር ትችላላችሁ።
ድቦች በመቀመጫዎች ላይ
ለቤተሰባዊ ንባብ ሊሆን የሚችል ጠቃሚ ምክር
መጽሐፍን አንድ ላይ ማንበብ በልጆች ላይ የሕዋሳትና የስሜት አስተሳሰቦችን ሊፈጥር ይችላል፦ ልክ እንደ ጫጩት ትንሽነትና ደካማነት ሊሰማቸው ይችላል። እንደ ኤፍራት ሁሉ እነርሱ የማይረዷቸው ሆኖ ሊሰማቸው ወይም በዓይናቸው ትክክል የሆነውን ነገር ለማድረግ ቁርጥ ውሳኔ ሊያደርጉ ይችላሉ። ተቀራርበን ተቀምጠን ንባቡን በሚያሳምንና በሚያረጋጋ ንክኪ ማጀብ ጥሩ ነው፦ መነካካቱ ልጆቹን ወደ ወላጆቻቸው ያቀራርባል፤ ልጆቹን የሚደግፋቸውና መጽሐፉ የሚያነሳሳቸውን ስሜቶች በትኩረት የሚከታተል ሰው በእነርሱ ውስጥ እንዳለ ያላቸውን እምነት ያጠናክራል።
ኮተን ቡታን
ማደግ
ኮተን ቡታን ያድጋል። ነፃነትንና ሃላፊነትን ያገኘቺው ኤፍራትም እንዲሁ። ልጆቹችከዚህ በፊት ከነበሩት የበለጠ ትልቅ እና ኃላፊነት የሚሰማቸው እንዴት እንደሆነ ማውራትና መጠየቅ ትችላላችሁ – ለምሳሌ እንስሳትን ይንከባከባሉ? ድርጊቶችን እራሳቸው ያከናውናሉ? ቤትንና ጓደኞችን ይረዳሉ? እናንተ ወላጆች ያደጋችሁበትንና አካባቢውን ልጆችን ማሳሰቡ ሁል ጊዜ ጠቃሚ ነው። በዚህም ለልጆች ጥሩ ስሜት እንዲሰማቸውና የደህንነት ስሜታቸውን እንዲያጠናክሩ ያደርጋቸዋል።
ኮተን ቡታን
እንሥሳትን መርዳት
እናንተም በአካባቢያችሁ ያሉትን እንስሳት መርዳት ትችላላችሁ፦ በውስጡም ፍርፋሪ ያለበት የወፍ መኖ ጣቢያ ማዘጋጀት፣ ለድመቶች አንድ ሳህን ውሃ ማስቀመጥ፣ የጉንዳን ጎጆን የሚከላከል ምልክት ማድረግ ወይም በአካባቢው ላሉ እንሰሳት ስለምታደርጉላቸው እርዳታ ማሰብ ትችላላችሁ።
ኮተን ቡታን
እንሥሳቱ የት ነው ያሉት?
በመጽሐፉ ውስጥ በተገለጹት ምሳሌዎች ውስጥ የተለያዩ እንስሳት ይታያሉ – አንዳንዶቹ አሻንጉሊቶች፣ ስዕሎችና ጨዋታዎች አንዳንዶቹ እውነተኛ ሲሆኑ ሌሎች ደግሞ በልጆች ሀሳቦች ውስጥ የሚታዩትን ልታገኟቸው ትችላላችሁ?
ኮተን ቡታን
መዝለል፣ ዱብ ዱብ ማለት፣ መብረር
መንቀሳቀስ ትወዳላችሁ? ኮተን ቡታን መብረርን የተማረበትን ገጽ ተመልከቱና ከታሪኩ ጋር ለመንቀሳቀስ ሞክሩ፦ ክንፍ ማውጣት፣ ዱብ ዱብ ማለት፣ መዝለልና ምናልባትም “በቢሆን” ለመብረር መሞከር ትችላላችሁ።
ኮተን ቡታን